Kasık fıtığı (inguinal herni) nedir?
Kasık fıtığı karın içindeki organların karın içindeki organların cilt altından dışarıya taşarak belirgin hale gelmesidir. Erkelerde daha sık gözükür. Tüm yaşam boyunca erkeklerin % 27’si, kadınların %3’ünde bu sorun görülmektedir. Dünyada her yıl ortalama 20 milyon kişinin kasık fıtığı ameliyatı olduğu bilinmektedir
Kasık fıtığının çeşitleri nelerdir?
Direkt, indirekt ve femoral fıtık olarak sınıflansa da obturator fıtıklar da görülebilmektedir. İndirekt fıtıklara toplumda sık rastlanmakta, her yaşta görülmekte ve testislere kadar inebilmektedir. Direkt fıtıklar ise adından da anlaşılabileceği gibi direkt olarak karın duvarının zayıf bölgesinden çıkan ve yaş ilerledikçe görülme riski artan fıtıklardır. Femoral fıtıklar ise daha nadir görülür. Kadınlarda daha sıktır ve fıtığın boğulma riski diğer tiplerden daha yüksektir.
Kasık fıtığı oluşumunu tetikleyen faktörler nelerdir?
- Doğumdan hemen sonra anatomik olarak kapanması gereken açıklıklardan gelişebilir
- Ağır yük kaldırma,kronik kabızlık, ıkınma, ileri yaş, obezite, kronik öksürük, prostat büyümesi sonucu oluşabilir
- Gebelik, kolajen sentezi bozukluklarında, sigara kullanımı gibi birçok sebeplerden dolay gelişebilir.
- Uzun süre ayakta kalarak çalışanlarda (kuaför ve garson gibi) iş ile ilgili hastalık olarak gelişebilir
- Özellikle bilinçsiz yapılan, ağır ve patlayıcı sporla uğraşanlarda kasık fıtığı oluşabilir
Kasık fıtığı belirtileri nelerdir?
Kasık fıtıkları başlangıç aşamasında hiçbir belirti vermeyebilir. Hekim muayenesinde fark edilene kadar kişi kasık fıtığından haberdar olmayabilir. En sık görülen belirtisi kasık bölgesindekİ şişliktir. Şişlik bölgesinde ağrı ve yanma olabilir. Karın içi basıncının arttığı durumlarda şikayetler artar, yatınca azalır. Fıtık başlangıç döneminde daha ağrılı olabilir. Zamanla karın duvarındaki açıklık genişlediğinden organlar buradan dışarıya daha rahat çıkarlar. Ağrı azaldığı için hastalar genelde sevinirken aslında hastalık ilerlemiştir. Özellikle sporcularda görüldüğünden “sporcu fıtığı” veya “nokta fıtık” diye de tanımlanan durumda ise şişlik olmadan kasık bölgesinde yalnızca ağrı şikayeti olur. Fıtık kesesi içinde bağırsakların olduğu ve sıkıştığı durumlarda bulantı, kusma, karın ağrısı, büyük tuvalet yapamama gibi şikayetler görülebilir. Bu acil durum “boğulmuş fıtık”, “sıkışmış fıtık”, “inkarsere herni”, “strangüle herni” şeklinde tanımlanır.
Kasık fıtığının tanısı nasıl konulur?
Genellikle uzman hekimler tarafından yapılan fizik muayene sonucunda kasık fıtığının oluşup oluşmadığı belirlenmektedir. Hastanın anlattığı şikayetler de sorunu tespit etmede hekimlere yardımcı olmaktadır. Küçük fıtıkların tanısı ise ultrasonografi ve gerekirse MR yardımıyla yapılan görüntüleme sonucunda konulur.
Kasık fıtığının tedavisi nedir?
Kasık fıtıklarının ilaçla tedavisi olmadığı için teşhis koyulunca tek tedavisi cerrahidir. Fıtık cerrahisinde amaç fıtık içeriğinin olması gerektiği karın içindeki yerine gönderilmesidir. Amaç fıtıklaşmaya sebep olan açıklığın kapatılması ve bir daha olmaması için özel bir yamayla sağlamlaştırılmasıdır. Cerrahi tedavi lokal anestezi, genel anestezi ya da belden uyuşturma (spinal anestezi) altında uygulanabilir. Fıtık ameliyatları açık ya da kapalı yöntemle yapılabilir.
Kasık fıtığında kapalı ameliyatlar nasıl yapılır?
Kapalı kasık fıtığı ameliyatları, her iki kasığa da müdahale edilebilecek şekilde, karın orta hattan yapılan üç küçük kesi ile gerçekleştirilir. Kamera görüntüsü eşliğinde, karına girilmeden, periton dışından yapılan diseksiyon sonrası oluşturulan alana, özel yamalar (mesh) yerleştirilir. Hastalar aynı gün veya bir gece yatış sonrası taburcu edililebilirler. Açık ameliyata göre çok daha mükemmel kozmetik sonuç, daha az ağrı ve daha erken gündelik hayata dönüş mümkün olabilmektedir.
Kasık fıtığında kapalı ameliyatların avantajları nelerdir?
- İyileşme ve gündelik hayata dönüş kapalı ameliyatla daha hızlıdır
- Açık ameliyatlara göre kapalı ameliyatlarda yara izi yok denecek kadar azdır dolayısıyla daha iyi kozmetik sonuçlar alınmaktadır
- Kapalı ameliyatlar sonrasında ağrı seviyesi açık ameliyatlara göre daha azdır
- Kapalı ameliyatlarda 3 küçük kesi ile her iki kasık fıtığını da onarmak mümkün olabilmektedir
- Kapalı ve açık ameliyatlarda fıtığın yeniden oluşma oranı aynıdır. Fıtığın tekrarlaması için cerrahların uyguladığı teknik önemlidir. Ameliyatları deneyimli cerrahların yapması gerekir
Kasık fıtığı ameliyatından sonra nelere dikkat edilmelidir?
Ameliyat sonrası erken dönemde kesi yerlerine 48 saat su değdirilmemesini önermekteyiz. Ameliyattan sonra bir aylık sürede 10 kilogramdan fazla ağır yük kaldırılmaması, kabız kalınmaması, ağır egzersizlere ara verilmesi, öksürüp ve hapşırırken o bölgeye destek olunması önerilmektedir.
Kasık fıtığı tedavi edilmezse ne olur?
Şayet tedavi edilmesi geciktirilirse fıtık zamanla büyüyüp torbalara doğru inebilir. Büyük fıtıklarda ameliyatın kapalı yapılması güçleşecektir. Bunun dışında, bir gün gelip fıtığın dışarı çıkan kısmı sıkışıp elle itmekle dahi geri gönderilemeyecek duruma gelebilir. Bu duruma fıtığın boğulması denmektedir. Şayet fıtık kesesi içeriğinde bağırsak varsa bulantı, kusma, şiddetli karın ağrısı gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. Sıkışan bağırsağın kanlanması bozulup gangrene olabilir. Tüm bu durumlar acil ameliyat gerektirecektir.
Kasık fıtığı ameliyatından kaç gün sonra spor yapılabilir?
Kasık fıtığı ameliyatından 10 gün sonra yüzülebilir, 15 gün sonra hafif koşu yapılabilir. En az 1 ay 10 kilogramın üstündeki ağırlıkların kaldırılması önerilmemektedir.